Reeditado un ano máis o protocolo de actuación para a rexeneración dos solos queimados, a organización ecoloxista Amigos da Terra anuncia onde, cando, quen e por causa de que se provocarán os incendios do ano que vén e pide ás administracións que actúen en consecuencia.
Onde? O 50% dos incendios prodúcense, “desde que contamos con estatísticas”, en apenas unhas decenas de concellos. O próximo ano os mesmos concellos volverán ser incendiados. “Sabemos exactamente onde actuar con tempo para previr a metade da catástrofe do próximo ano, porque alí produciranse a maioría dos incendios”.
Cando? En calquera momento, os incendios non se circunscriben ao verán e estanse desestacionalizando pero iso non os fai imprevisibles, sobre todo para afrontar os grandes episodios incendiarios, os que exceden a actividade incendiaria normal. “En episodios incendiarios normais, pero fundamentalmente nas crises excepcionais dispoñemos de indicadores que proporcionan tempo para a prevención”.
Produciranse cando se sumen estes factores: a vexetación estea moi desenvolvida, a humidade do chan sexa baixa, a temperatura alta e anúnciense ventos fortes e, especialmente, choivas tras eses ventos fortes.
“Como mínimo saberémolo tres días antes de que todo empece a arder, unha marxe de tempo razoable para tomar medidas”.
Quen provocará os incendios? Un veciño da zona, case sempre un home, duns 40 anos, que vive a menos de 10 quilómetros do lugar no que se inicien os incendios que provocará consciente e deliberada. Ao seu lado estará outro home, neste caso de maior idade, que os provocará por neglixencia criminal. En ambos os casos non será a primeira vez e os seus veciños coñécenos e sábeno.
Por que os provocará? Por especular co prezo da madeira, por intereses urbanísticos, por intereses cinexéticos, por recalificar o terreo, por disputas veciñais, por disputas entre comunidades de montes, por intereses económicos, por intereses laborais, por favorecer o pasto á gandería, por neglixencia ao queimar rozas e podas, por buscar os marcos e lindes, por “limpar” a súa leira, por evitar que se lle acheguen alimañas, por simple tolemia, por intereses políticos, e máis. “Nalgúns sitios un só factor, noutros unha combinación de varios”.
Cal será o protocolo de actuación? Novamente collerá por sorpresa á administración. Unha vez apagado o lume no monte empezará o segundo incendio nas declaracións políticas. O goberno terao claro. A culpa será dos incendiarios. A oposición terao claro: A culpa será das políticas da Xunta. O goberno explicará a abundancia de medios e a súa excelente coordinación e a oposición criticará a ausencia de medios e a súa descoordinación. Ambos terán razón.
“Seguiremos actuando sobre os efectos sen cambiar as causas. A política forestal seguirá sendo errática e guiada por criterios produtivistas desprezando a multifuncionalidade do monte. O abandono do rural seguirá avanzando cunha poboación galega maioritariamente urbana. As antigas terras de cultivo serán ocupadas por cultivos forestais pirófitos que meterán o incendio nas casas e a cultura do lume como ferramenta de xestión seguirá sendo amparada por unha tolerancia social que reaccionará cando o lume chame á porta da súa casa”.
Amigos da Terra insistirá en que “tras mais de catro décadas aplicando as mesmas políticas fronte aos incendios non conseguiremos resultados diferentes”. A organización ecoloxista exporá na seguinte vaga de incendios que “se o problema é fundamentalmente social só poderemos solucionalo usando instrumentos sociais”.
Educación ambiental para os actores e axentes sociais determinantes que agora teñen na súa man empezar ese cambio social. Amigos da Terra aposta por un mundo rural vivo, sustentable e harmonicamente respectuoso coa natureza. “Só iso terminará cos incendios”.
